Slimmer functies vervullen kan veel milieuwinst opleveren

Het eerste punt om aan te pakken volgens het LIDS-wiel (zie vorige blog) is de functievervulling zelf. En dat is ook meteen het lastigste onderdeel van dit wiel, maar wel met de grootste impact.  Als dit goed wordt aanpakt denk je namelijk niet meer in producten, maar in de functie die het product vervult. Een paar voorbeelden:

Hete aardappelen

Om aardappelen gaar te krijgen zetten wij gewoonlijk een pan met aardappelen en water op het gas. De helft van de warmte gaat hierbij langs de pan verloren. zodra het water kookt blijven we 15 minuten energie toevoegen om het water aan de kook te houden. Als de aardappelen tenslotte gaar zijn gieten we ze af, waarbij het gekookte water door de gootsteen wordt gespoeld. Heel veel energie is verloren gegaan aan het opwarmen van het water en omgeving. Terwijl we eigenlijk alleen de aardappel gaar wilde maken. Om op zoek te gaan naar een betere functievervulling kan men zich dus de vraag stellen: hoe krijgen we efficient de aardappelen gaar? Misschien komt u er zo toe om iets te ontwikkelen als een hogedrukpan, een stoomoven, een magnetron of wat dan ook.

In de steigers

Een voorbeeld uit de bouw: stel u hebt een bedrijf in de steigerbouw. Wat is dan de functie die u vervult? Dat is niet het bouwen van steigers, maar het bereikbaar maken van werkplekken op hoogte. Als u deze functie definieert als het product, dan kunt u ineens ook aan andere invullingen denken. Bijvoorbeeld hoogwerkertjes of glasbewassings installaties, die in sommige gevallen wellicht efficiënter zijn dan een steiger. U kunt zelfs veranderen van een product-organisatie in een dienstenorganisatie: namelijk door het bieden van de meest optimale oplossing voor het werken op hoogte. En hiervoor de materialen beschikbaar te stellen.

Cool

Een mooi voorbeeld is ook het bedrijf Evening Breeze. Zij heeft ingezien dat in eco-resorts in tropische landen, 80% van het energieverbruik van het resort wordt gebruikt voor de airconditioning in de hotelkamers. Nu is die energie ontzettend duur: in het binnenland van Suriname bijvoorbeeld wordt de diesel met een vliegtuig naar het resort gevlogen, daarmee worden aggregaten aangedreven en op die stroom draaien de airco’s. Evening Breeze heeft zich afgevraagd: hoe kun je efficiënter comfortabel slapen? Zij ontdekten dat de gasten overdag nauwelijks op hun kamer verbleven. En dat ze ‘s nachts, als ze wel behoefte hadden aan verkoeling, alleen in het bed bleven en niet de hele kamer gebruikten. Dus waarom de hele kamer dan koelen? Evening Breeze heeft een hemelbed ontwikkeld met een airco in de hemel, waardoor niet meer de hele kamer maar alleen het bed wordt gekoeld. Dit levert een energiebesparing voor het resort op van 60%, en de hotelgast slaapt ook nog een keer lekkerder omdat er geen lawaai en geen tocht optreedt. www.evening-breeze.com

Dit laatste voorbeeld maakt duidelijk dat het nadenken over de functievervulling meer oplevert dan herontwerpen op basis van bijvoorbeeld materialen. Met materialen en het efficiënter maken van de airco was een energiebesparing van 60% immers nooit mogelijk geweest.

Hoe zit dat voor uw bedrijf? Welke functie vervult u en hoe kunt u dat anders en efficiënter doen?

Het ontwikkelen van duurzame(re) producten: het LIDS-wiel

Stel: uw bedrijf ontwikkelt en produceert eigen producten en u wil deze duurzamer maken. Dan denken de meeste ondernemers aan het gebruiken van duurzamere materialen. Maar er is meer mogelijk. De TU Delft heeft een methode ontwikkelt waarmee u een herontwerp van uw product kunt maken waarbij u allerlei aspecten meeneemt, en daarbij begint bij de grootste veranderingen en de grootste milieu-impact.

LIDS-wiel

Deze methode heet het LIDS-wiel en kent 8 manieren om de milieu-impact van uw product te verminderen.  Over het algemeen geldt dat hoe lager het ‘nummer’ van de maatregel die u kiest, hoe groter de impact.

Met dit instrument kunt u eigenlijk nu al aan de slag. Misschien kunt u uit dit palet aan mogelijkheden voor uw product wel meerdere maatregelen nemen (misschien zelfs alle 8). Houd daarbij wel de nummering aan: het heeft immers geen nut om bijvoorbeeld eerst een recyclingsysteem op te zetten (7) en daarna nog van materiaal te veranderen (1).

In de volgende 8 updates zal ik één voor één ingaan op de strategieën, geïllustreerd met voorbeelden. Dus houd deze blog in de gaten.

De valkuil van Greenwashing

Natuurlijk wilt u, als u duurzame dingen doet, u ook naar uw (potentiele) klanten profileren als een groen bedrijf. Maar pas op voor de valkuil: u bent het vast al wel eens tegengekomen dat u een zogenaamd ‘groene’ claim tegenkwam terwijl u met uw boerenverstand al kon doorzien dat het alleen maar gebruikt is als marketingkreet. En dat wilt u natuurlijk niet zo doen.

Reputatieschade

 Er is een term voor dit ‘misbruik’: het heet greenwashing: je groener voordoen dan je bent. Het is levensgevaarlijk, niet voor uzelf maar wel voor de reputatie van uw bedrijf. Er zijn genoeg  websites en zelfs televisieprogramma’s waar dit soort misstanden aan de kaak worden gesteld. En slechte recensies met uw bedrijfsnaam erin verdwijnen nooit meer van het wereldwijde web. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard: dus het weer opbouwen van een groen imago na een greenwashing blunder is een moeizame klus.

’s Lands grootste kruidenier heeft op deze manier wel eens een steekje laten vallen, zie het filmpje in bijgaande link: http://player.omroep.nl/?aflID=10682196

Goede bedoelingen

Ik denk dat de meeste bedrijven die beweren duurzaam te zijn of duurzame producten te leveren, goede bedoelingen hebben en ook wel iets aan duurzaamheid doen. Al is het maar het gebruik van gerecycled papier. De vraag is alleen of dat wat ze doen voldoende zoden aan de dijk zet om de claim dat het een duurzaam bedrijf betreft te kunnen onderbouwen. Een leuk voorbeeld is bijgaande commercial van een soepfabrikant:

Om duurzaamheid te kunnen claimen en in uw marketing te kunnen gebruiken moet u eigenlijk aan drie voorwaarden voldoen.

Onderscheidend in de branche

Duurzaamheid wordt pas een onderscheidende factor op het moment dat je duurzamer bent dan je concurrenten. Dit betekent meteen twee dingen: namelijk dat je in de gaten moet houden wat je concurrenten doen, én dat je het nog beter moet doen. Laatst stond in ons plaatselijke sufferdje dat een garagebedrijf nu duurzaam werkte: ze hadden namelijk een olieput. Terwijl dit wettelijk verplicht is, dus niet echt iets om duurzaamheid op te claimen.

Relevant voor uw bedrijfsactiviteit

 Er is een verschil tussen  wel en niet relevante duurzaamheid. Zoals TNT enkele jaren geleden ontdekte was hun programma voor voedsel voor de derde wereld gebaseerd op liefdadigheid. Echter het terugdringen van de CO2 uitstoot (wat tegenwoordig de duurzaamheidsstrategie is) raakt aan de core business van het bedrijf en is daarmee maatschappelijk én commercieel veel interessanter. Op kleine schaal voedselhulp bieden en ondertussen op grote schaal het klimaat beïnvloeden: dat lijkt ook op windowdressing ofwel en marketingkreet.

Realistisch bij normaal gebruik

Saab heeft ooit niet mogen adverteren voor een auto die op bio-diesel rijdt, omdat biodiesel nergens verkrijgbaar is. De ‘klanten’ kunnen dus de geclaimde duurzaamheid nooit waarmaken. Ik vind hetzelfde altijd gelden voor de opmerking ‘gemaakt van recyclebaar materiaal’ op producten waarvan iedereen weet dat ze niet gescheiden worden ingezameld (en ook niet uit het huisvuil worden gefilterd). Iets maken van recyclebaar materiaal is pas duurzaam als er ook een voorziening is die organiseert dat het ook daadwerkelijk gerecycled wórdt.

Duurzaamheid gebruiken in uw marketing uitingen: doen, maar pas als u het echt kunt waarmaken met bovenstaande richtlijnen. Zodat het meer wordt dan alleen een marketingkreet.